Balans Titreşimine Neden Olabilecek Sebepler Nelerdir?

Titreşimin balans alarak giderebileceğiniz durumlar olduğunu unutmamalısınız. Ancak titreşimin tek sebebi her zaman balanssızlık olmayabilir. Titreşim sebeplerinden sadece bir tanesinin balanssızlık olduğu söylenebilir. Titreşime sebep olabilecek detaylar arasında hatalı hizalama, eğik mil, stator üzerinde sürtünen mil ve türbülans gibi ayrıntılar yer alır. Aynı zamanda stator sargıları, gevşek bağlantılar, kırık rotor çubukları ve kavitasyon gibi sebepler de olabilir.

Hatalı Hizalama

Herhangi bir parçayı tetikleyen motor bir kaplin ile bağlıysa paralel ve açısal kaçıklık riski oluşabilir. Bu durum radyal ve eksenel yönde 1x ve 2x dönme hızında titreşime yol açabilir.

Motor veya parçada yer alan çarpıklık, yatakların eksenin yani hizanın dışına çıkmasına sebebiyet verebilir. Mile dik olmayan rulmanlar da problemli sayılır.

Hasarlı Rulmanlar

Olması gerekenden daha ufak ve dar bir deliğe sahip kasnağa rulman monte etmek için çekiç ve tokmak kullanarak darbe yöntemiyle monte etmek rulmanlarınıza zarar verebilir. Montaj esnasında darbeler rulmanlarda oyuklara veya bilye ve bileziklerde çatlamalara sebep olabilir. Rulmanın özel montaj aparatı yerine vurarak veya çekiçle takılması sonucu rulmanda bozukluk ortaya çıkar. Bu tür durumlarda ortada gözle görülür herhangi bir hasar olmayabilir. Fakat malzemelerin şekli değiştiği için aşınma çok daha kısa bir süre içerisinde meydana gelir. Rulmanları yanlış takılmış motorlar titreşim, ses, sürtünme gibi belirtiler göstermeye başlar. Ayrıca ömürleri son derece kısa olur.

Bükülmüş Mil

Oda sıcaklığında tam kapasite ve yükte çalışan düz millerde zaman zaman eğilmeler meydana gelebilir. Özellikle ısınma etkisi düzensiz olursa aşırı kayış gerginliğinden dolayı mil bükülür. Ayrıca kısa sürede rulman arızaları da yaşanabilir. Yavaş döndürülmeyen uzun millerde sarkmalar yaşanır. Diğer mil problemleri de işleme hatalarına sebebiyet verebilir.

Türbülans

Bir fan, eşit şekillendirilmiş ve eşit aralıklar ile monte edilen pervanelere sahiptir. Uygulamalarda ise pervaneler birbirinden farklı olabilecek şekilde ortaya çıkar. Sonuçta fanın bir bölümü diğerine göre daha fazla itme kuvveti ortaya çıkarır. Dönen itme kuvveti balanssızlığı ortaya çıkarır. Düzgün monte edilmeyen, kanatlar arasında eşit mesafe olmayan fan ya da pompa gibi benzeri parçalarda itme kuvveti veya basınçtan kaynaklı titreşimler oluşmaya başlar. Bu tür fan balanslanabilir. Ancak tam yükte tekrar titreşim ortaya çıkar.

Hidrodinamik ve Aerodinamik Balanssızlık

Eksantrik monte edilen bir pompa çarkı 1 x rpm basınçta titreşime sebep olabilir. Bu titreşimin sebebi balanssızlık olarak algılanabilir. Kuru çalışmalada pürüzsüzlük hakimdir. Fakat su içerisinde yükte çalıştığı zaman titreşim meydana gelir. Bu etkiler genel olarak hidrolik ya da aerodinamik balanssızlık olarak adlandırılır.

Kavitasyon

Pompalarla ilgili bir diğer önemli sorun kısıtlı giriştir. Fanda düşük basınç alanı oluşması bu duruma bağlıdır. Kavitasyon malzemenin aşınmasına ve performans düşüklüğüne yol açabilir. Kavitasyonun farklı sebepleri de vardır. Pompanın optimum akıştan ve ana koşullardan uzak faaliyet göstermesinden kaynaklı sorunlar oluşabilir.

Kavitasyon rpm ile bağlantılı olmayan yüksek frekanslı gürültülerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bu basınçlar dengesizliğe ve akabinde aşınmalara yol açabilir. Bu sebeple, ürün ömrü kısalmaya başlayacaktır.

Yağ Çevrimi

Yağ tabakalı rulmanlarda radyal boşluk ve çok küçük radyal yük varsa rulmanlar dengesiz hale gelir. Bu durumun sonucunda milin rulman etrafındaki dönüş hızı milin hızının P’sinin altına düşer. Temel sorun, titreşim enerjisini dağıtabilecek yeterli sönümlemenin olmamasından dolayı ortaya çıkar. Yeterli sönümlemenin elde edilemediği durumlarda yağ çevrimine bağlı olarak oluşan sorunlardan söz edilebilmesi mümkündür.